Is koffie nou gezond of juist ongezond? Het antwoord op deze vraag is: koffie kan gezond zijn als je niet te veel kopjes per dag drinkt. Doe je dat wel, dan kan koffie juist weer ongezond zijn. De grens tussen gezond en ongezond verschilt per persoon, maar globaal kun je stellen dat gezonde mensen best vijf of zes kopjes koffie per dag kunnen drinken.
Wat maakt koffie gezond?
Koffie is niet gezond vanwege de cafeïne die erin zit. Die zorgt tijdelijk voor extra energie, alertheid en concentratievermogen, maar dat kun je moeilijk gezond noemen. Het gezonde bestanddeel van koffie zijn de antioxidanten die erin zitten.
Die zorgen voor een kleinere kans op hart- en vaatziektes, diabetes type 2, beroertes en andere (chronische) ziektes. Het beste is in dit verband wel om gefilterde koffie uit een filter koffieapparaat te drinken. Ongefilterde koffie bevat cafestol, dat cholesterol-verhogend werkt en dus de kans op hart- en vaatziektes weer vergroot.
En cafeïne dan?
In kleine hoeveelheden zorgt cafeïne dus tijdelijk voor extra energie, alertheid en concentratievermogen. Het werkt best snel. Je merkt de effecten al na een half uur. Te veel cafeïne is niet goed voor je. Je kunt er rusteloos en zelfs angstig van worden en slaapproblemen of hoofdpijn krijgen. Maar wat is te veel? Het voedingscentrum adviseert voor verschillende bevolkingsgroepen de volgende maximum hoeveelheden cafeïne:
- Gezonde volwassenen: 400 milligram
- Kinderen tot 13 jaar: 0 milligram
- Kinderen van 13 tot 18 jaar: 80 milligram
- Zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven: 200 milligram
Bij deze aantallen heeft cafeïne geen schadelijke gevolgen. Overigens krijgen mannen in Nederland gemiddeld 600 milligram cafeïne binnen en vrouwen 500 milligram. Bij vrijwel niemand leveren die hoeveelheden klachten op.
Vertaling naar kopjes koffie per dag
Cafeïne zit niet alleen in koffie, maar ook in thee, cola, energiedrankjes en chocolade. Per eenheid kun je de volgende waarden aanhouden:
- Kopje filterkoffie (125 ml): 56 milligram
- Kopje espresso (50 ml): 67 milligram
- Kopje zwarte thee (125 ml): 28 milligram
- Kopje groene thee (125 ml): 19 milligram
- Cola (glas 200 ml): 22 milligram
- Energydrink (blikje 250 ml): 80 milligram
- Chocolademelk (beker 180 ml): 8 milligram
- Chocolademelk op basis van poeder (beker 180 ml): 30 milligram
- Pure chocolade (2 blokjes): 7 milligram
- Melkchocolade (2 blokjes): 2 milligram
Uit deze cijfers van het Voedingscentrum kun je concluderen dat de volgende hoeveelheden verantwoord zijn (we ronden naar beneden af vanwege de cafeïne die je via andere bronnen binnenkrijgt):
- Gezonde volwassenen: zes tot zeven kopjes
- Kinderen tot 13 jaar: 0 kopjes
- Kinderen van 13 tot 18 jaar: één kopje (lees ook dit blog)
- Zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven: twee tot drie kopjes
In ons blog over koffie leren drinken staat interessante informatie over of een kind koffie mag drinken in relatie tot cafeïne. Je leest het hier.
Hoeveel is te veel?
Dit zijn natuurlijk gemiddelden. Hoeveel espresso per dag je aankunt of hoeveel ml koffie per dag hangt ook af van je lichaam. De een drinkt met gemak 10 koppen koffie per dag, de ander krijgt al last na drie kopjes. Let gewoon goed op de signalen die je lichaam afgeeft om te bepalen hoeveel koffie per dag je aankunt..
Wil je minder cafeïne binnenkrijgen, maar toch genieten van een aantal kopjes koffie per dag, dan is cafeïnevrije koffie wellicht een alternatief. Daar zit per kopje maar 2 tot 4 milligram cafeïne in. Te veel koffie drinken heeft trouwens ook niet het gewenste effect: in plaats van extra alert word je er juist moe door.
Maakt het uit wanneer je je koffie drinkt?
Het korte antwoord? Nee. Koffie drinken op de nuchtere maag of direct na de maaltijd is niet schadelijk. (ik hoor heel veel lezers nu opgelucht ademhalen). Maar het blijft natuurlijk wel zaak om je gezond verstand te gebruiken. De laatste uren voor het slapen gaan zul je mij bijvoorbeeld geenkopje koffie meer zien pakken.